MAKALELER / YEM NASIL HAZIRLANIR VE YAPILIR - hammaddeler ansiklopedisi
YEM ÜRETİMİ - YAPIMI - HAZIRLANMASI
YEM ÇEŞİTLERİ VE HAMMADDELERİ
Hayvancılık insanlığın en eski uğraşlarındanbiridir. ilk olarak gücünden yararlanılmak için evcilleştirilen hayvanlarzaman geçtikte güçlerinin yanında çeşitli verimlerinden de yararlandığımızbir konuma gelmişlerdir.
Günümüz de ise gerekli olan, verimindenyararlandığımız hayvanların daha fazla ürün vermesini, daha kısa beslemedönemlerinde istenen verimlerini verebilmelerini sağlayacak önlemlerin alınmasıdır.
Dünyada ve ülkemizde nüfusun hızla artmasıgıda maddelerine olan ihtiyaç ve talebinde aynı nispette artmasınıberaberinde getirmektedir. Dolayısıyla insanların beslenmesinde et, süt,yumurta gibi hayvansal ürünlerin üretiminin artırılması büyük önemkazanmaktadır.
Daha fazla, daha kaliteli, daha erken ve dahauzun dönemlerde hayvanlardan verim almayı gerçekleştirmek düşüncesiyle,karma yem teknolojisi 19. yüzyılda Avrupa, 1956 yılında da devlet teşekkülleriile ülkemizde faaliyetlerine başlanmıştır.
Hayvanların severek yediği, bizlere çok büyükekonomik katkısı olan kesif yem nedir, nerede nasıl yapılır, neden yapılır,nasıl yedirilir hiç düşündünüz mü?
Birlikte öğrenelim...
YEM FABRİKALARI NE YAPAR ?
Yem fabrikaları hayvancılık sektörünedaha kaliteli yem imal ederek, üretimi artırıcı yönde katkıda bulunmaktadır.Yem fabrikalarında, yem rasyonları bu konu hakkında uzman kişiler tarafındanhazırlanmakta ve hayvanın ihtiyaçlarına cevap olabilecek en iyi formülolarak çiftçiye sunulmaktadır.
Ülkemizde hızla yayılan ve gelişen yemsektörü, yem sanayicileri çatısı altında faaliyetlerini sürdürmektedir.Ve yem sektörü bir çok tarımsal ürünü hammadde olarak değerlendirerek Türkçiftçisine, bir çok tarımsal endüstri yan ürünlerini değerlendirerek ülkeekonomisine katkıda bulunmaktadır.
YEM NEDİR ?
Genel olarak yemi şöyle tarif edebiliriz.Hayvanların yaşaması, onlardan verim alınması gayesiyle yedirilen bir veyabirden fazla hammaddenin karışımıdır.
KESİF YEM NEDİR ?
Halk arasında; sanayi yemi, fabrika yemi,karma yem diye bilinen kesif yemin tarifini ise şöyle yapabiliriz; verildiğihayvanın ileride kendisinden beklenen verime göre, yaşamasını, büyümesinive gelişmesini temin eden, verim devresinde yaşamasını etkilemeden, en çokve en kaliteli ürün vermesini sağlayan, birçok hastalıktan koruyan, sağlığınadokunmayan, denemeler sonucu ortaya çıkan en yeni bilgilerle birden fazla veyeteri kadar hammaddenin karışımıdır.
KESİF YEM YAPIMINDA KOLLANILANHAMMADDELER NELERDİR?
Hammadde olarak; mısır, buğday, arpa, çavdargibi tahıl daneleri, pamuk küspesi, soya küspesi, ayçiçeği tohumu küspesi,buğday kepeği, melas gibi tarımsal endüstri yan ürünleri kullanılmaktadır.Bunların yanında verileceği hayvana ve verimine direk etkisi olan vitaminler,mineral maddeler, koruyucular, büyütme etmenleri de karmaya
girmektedir.
FABRİKALARDA ÜRETİLEN KESİFYEMLER KAÇ SINIFA (KATEGORİYE) AYRILIRLAR ?
Ülkemizde 6,000,000 ton yem üretilmektedir.Bunun içinde ülkemizde üretilen bütün hayvanların yemlerini bulabilmek mümkündür.
Yemler genel olarak iki kategoriye (sınıfa)ayrılırlar.
1 - Tescile tâbi yemler
2 - Beyana tâbi yemler
1 - Tescile tâbiyemler her yem fabrikasının önemli oranlarda ürettiği yemlerdir.Bunlar:
Kanatlılarda: yumurta civciv yemleri, etlikcivciv yemleri, etlik piliç yemleri, kesim öncesi etlik piliç yemleri, piliçgeliştirme yemleri, piliç büyütme yemleri, yumurta l.ci dönem yemleri,
Kuzu yemleri: Kuzu başlangıç yemi, kuzu büyütmeyemleri, kuzu besi yemleri.
Sığırlarda: buzağı başlangıç yemi,buzağı büyütme yemi, sığır besi yemi, sığır süt yemleri olarak sıralanabilir.
2 -Beyana tâbi yemler nelerdir. ?
Yöresel olarak üretimleri değişiklik gösterenyemlerdir.
Bunların fabrikalarda üretimleri nispeten düşükolur, ihtiyaç kadar üretilmektedirler. Bunlara birkaç örnek vermekgerekirse; koşu atı yemi, bıldırcın yemi, somon balığı yemi, alabalıkyemi, laboratuvar hayvanları yemi, koç aşım yemi, aygır aşım yemi, tayyemi, köpek yemi domuz yemi gibi yemler bu kategoriye girmektedir.
KALİTELİ BİR YEMDE OLMASIGEREKEN ÖZELLİKLER NELERDİR ?
1 - Yem hayvana hangi amaç için veriliyorsao amaca ulaştıracak tüm besin maddelerini, gerekli miktarlarda ihtivaetmelidir.
2 - Vücutta kolay hazmolabilecek hammaddelerkullanılmalıdır. Kolay hazmolabilen besinler ürün kalitesini yükseltir.
3 - Karışım tam olmalıdır. 1000 kg.yemdeki hammaddeler 1 kg. da hatta 10 gr. da da aynı olmalıdır.
4 - Bileşimi değişken olmamalıdır. Bugünüretilenle üç ay sonra üretilen yem aynı kalitede olmalıdır.
5 - Hammaddelerin öğütülmesi iyi olmalıdır.Yemin içerisinde bulunan kırılmamış daneler, yemden yararlanmayı azaltır.
6 - Kullanılan tüm hammaddeler taze olmalıdır.Hammadde bayatladıkça besin değerleri azalır, kalitesi bozulur, küflü olanmaddeler zehirlenmelere sebep olabilir.
7 - Yemin kendiside küflenmemiş kokuşmamışve etiketindeki , üretim tarihi üzerinden fazla zaman geçmiş olmamalıdır.
8 - Üretilen hayvansal ürünlerin insanbeslenmesinde kullanıldığı dikkate alınarak, ürünü artırıcı katkımaddelerinin ete süte bulaşmamasına dikkat edilmelidir.
9 - Ambalajları muntazam olmalı açık,delik daha önce kullanılmış olmamalıdır. Yem etiketinde bildirilenbilgiler doğru olmalıdır.
10 - Depolama şartlarına dikkat etmelidir.Altlarına tahta ızgaralar konmalı ve en çok 5 çuval üstüste konarak depoedilmelidir.
YEM ÜRETİMİ NASIL YAPILIR ?
Yem fabrikalarında kaliteli bir yemin üretimişöyle gerçekleştirilmektedir.
- Kaliteli yem üretmek için kalitelihammaddeler alınmalıdır.
- Alınan hammaddeler, fabrikalarda işinuzmanları (eksperler) tarafından kontrol edilerek, ısınma, kızışma olupolmadığına ve nem oranlarına bakılır. Uygun olan hammadde üretim için alınır.
- Hammaddeler zincirli götürücüler veyakovalı elevatörler vasıtasıyla, yatay ambarlara veya dikey silolara taşınarakyem olacakları döneme kadar orada bekletilirler.
- Bekleme siloları ve ambarlar temiz vehavadar olmalıdır.
-Hammaddeler yem yapılacağı zaman, kırılmakve öğütülmek üzere götürücülerle değirmen üstü silolara nakledilir.
- Değirmende öğütülen hammaddeler dozajsilolarında depolanır.
- Dozaj silolarında yapılacak yemin çeşidinegöre bilgisayar vasıtasıyla her hammaddeden katılacak miktar (dozaj) ayarlanır.
- Her partide 1-2 ton yem dozajlanır.
- Bu karışıma vitaminler, kalsiyum katkıları,tuz, mineral maddeler, koruyucular ve büyütme etmenleri de ek olarak dahiledilir.
- Hammadde karışımı karıştırıcıya(mikser) gönderilerek burada 4- 4,5 dakika karıştırılır. Daha fazla karıştırılırsa,karışım içinde ayrışmalar; daha az karıştırılırsa dağılım iyiolmayacağından bu süre kullanılmalıdır.
- Karışan ve yem olmaya hazır duruma gelenmamul daha sonra melaslama ünitesine gönderilir.
- Bilindiği gibi melas şeker üretimindeortaya çıkan pekmez kıvamında bir ürün olup, yeme hoş bir koku verir vetadlandırır.
İNCE VE PELET YEM NEDİR ?
Melaslama ünitesinden çıkan ürün artıkyem olmuştur. Yani bu ince yemdir. Eğer toz olarak satılacak ise mamulsilolarına gönderilir. Ambalajlanarak satışa çıkarılır.
Pelet yemlerde tozlanma olmaz. Hayvanın yemyerken üfleyerek yemi seçmesi mümkün değildir. Korunması da daha kolayolduğu için ince yemlere tercih edilir. ancak fiyatı daha pahalıdır.
YEMLER NASIL AMBALAJLANIR ?
Üretilmiş olan yemler ister ince, isterpelet olsun otomatik torbalama kantarında net 50 kg. lık polyester çuvallarlaambalajlanarak sevke hazır duruma getirilir.
Satın alınan yemler, yem çuvallarını üzerindebulunan yem tanıtım kartlarında belirtilen oranlarda ve karışımlardahayvanlara yedirilmelidir.
ETİKETLER: YEM ÜRETİMİ,YEM FORMÜLÜ,YEM NASIL YAPILIR,BÜYÜKBAŞ HAYVAN YEMİ İMALATI,KÜÇÜKBAŞ HAYVAN YEMLERİ,KÜMES HAYVAN YEMİ ELDESİ,HAYVAN YEMİ FABRİKALARI,FABRİKASI,HAYVAN YEMİ VİTAMİNLERİ,HAYVAN YEMİ KATKILARI,HAYVAN YEMİ PROTEİNLERİ.
HAMMADDELER ANSİKLOPEDİSİ
