MAKALELER / SAÇ BAKIM KOZMETİKLERİ - hammaddeler ansiklopedisi
SAÇ GÖRÜNÜŞÜNÜ DÜZELTEN KOZMETİKLER
2.1. Tanımı
Saçın temizlenmesinden sonra görünüşünü düzeltmek, kolay şekil almasını sağlamak,
taranmasını kolaylaştırmak, elektriklenmesini önlemek, hacim kazandırmak, kırıklarını
düzeltmek ve pürüzsüz, ipeksi bir görünüm kazandırmak için kullanılır.
Doğal ve hafif hasar görmüş saç için krem kullanılır. İnce, zayıf saçlar esnek ve ipek
gibi olması için, iyileştirici; kalın, sert saç için yumuşatıcı esneklik verici; çok hasar görmüş
saç için ise saç liflerini yeniden yapılandırıcı koruyucu özelliğe sahip preparatların
kullanılması uygundur.
2.2. Saç Kremleri
Saç kremleri, emülsiyon şeklinde olup saça parlaklık, esneklik ve nemli bir his verip
taranmayı kolaylaştırır. Ayrıca, ihtiyaç doğrultusunda, uygun miktarda saçı şekillendirici
madde içerebilir. Kremlerin içindeki askorbik asit maddesi saçların kütikul pulcuklarının
kapanmasını sağladığı gibi, ayrıca bir antioksidan olarak işlev gördüğü için de
kullanılmaktadır.
Saç kremlerinin temel bileşenleri, sıvı yağlı maddelerdir. Sulu bileşen ise %30–70
oranındadır. Emülsiyon Y/S veya S/Y tipinde olabilir. Genellikle, Y/S emülsiyonu çok az
yapışkan yapıda ve canlandırıcıdır. S/Y tipi ise biraz yağlıdır; buna karşılık çok iyi parlaklık
verir ve iyi şekillendiricidir. Bu kremler saç yıkandıktan sonra yıkama ile kaybolan yağ
maddelerini yedeklemek ve böylece saçı daha yumuşak yapmak, saça doğal bir parlaklık
vermek için kullanılır. Bunlar saçlı deriye gelmeyecek şekilde yeteri miktarda saçlara uygulanır.
2.3. Saç ve Baş Suları
Saç tarama suları ile saçlar, saçı biçimlendirmek üzere ıslatılırlar. Az miktarda bal
mumu ya da yağ maddeleri (alkolde çözünmüş) ve tabaka oluşturan maddeler saçın şekil
alma özelliğini ve saç tuvaletinin dayanıklılığını arttırırlar. Kokulu saç suları yüksek değerli,
etanolde çözünmüş koku maddeleri sayesinde hoş bir koku verirler ve ferahlatırlar.
İlaçlı baş suları, belli kozmetik bakım amacıyla kepek, kaşıntı, yağlanmaya karşı
kullanılırlar. Bu ürünler kan dolaşımını artırırlar ve baş derisinin işlevini teşvik ederler.
Etkileri baş derisi için hafifletilmiş olduğundan sürerken saç ayrılmalıdır ve bu sular
kullanılırken masaj yapılmalıdır.
Saç ve baş sularının ana bileşeni, %40-60’lık izopronal ilavesidir. Kimyasal
tepkimeleri hızlandırıcıları için, iyi bir çözelti maddesi olmasının yanında dezenfekte edici,
ferahlatıcı, kaşınmayı azaltıcı, kan dolaşımını artırıcı özelliği de vardır. Kükürt ve kükürt
bileşikleri, salisilik asit de dezenfekte ederler ve keratolitik özellikleri sayesinde kepek
oluşumu ile mücadele ederler.
Bazı baş suları, beyaz saçtaki çirkin sarılıkları örtmek için boyalar (mavi-menekşe
tonları) içerirler. Baş sularının saçı büyütücü etkisi tartışmalıdır. Çünkü aminoasit, protein,
vitamin gibi kimyasal tepkimeyi hızlandırıcıların baş derisi tarafından gerçekten emilip
emilmediği açığa çıkmamıştır. Buna karşın hormonların (östrojen) saç büyütücü etkisi
kanıtlanmıştır.
Baş suları saçlı deriyi sağlıklı tutma ve böylece saç dökülüşünü azaltma ve saç
dökümünde, saç büyümesini yeniden hızlandırma konularında yardımcı olurlar. Saç ve baş
suları kimyasal tepkimeyi hızlandırıcı, koku maddeleri içeren alkollü çözeltilerdir ve baş
derisi bozukluklarının bakımı için kullanılır. Hormonların neden olduğu saç dökülüşünü baş
suları yavaşlatırlar.
2.4. Saç Spreyleri
Kaliteli spreylerde püskürtülerek çıkartılan madde saça toz inceliğinde dağılan, saç
üzerinde kaygan, berrak, kuruyunca yapışkan olmayan bir tabaka oluştururlar. Sprey saça
iyice yapışmalı ama esnek olmalı, yıkama ve fırçalamayla kolayca saçtan
uzaklaştırılabilmelidir.
Spreyin ana bileşenleri saçı nemden koruyan ve saç biçimini saç telleri arasında
oluşturduğu ‘cila köpükleri’ ile sertleştirip dayanıklılaştıran suni reçinelerdir. İçinde bulunan
yumuşatıcılar sprey tabakasını esnek kılarlar ve pul pul kabarmayı önlerler. Tabaka
oluşturucu çözelti maddeleri, yumuşatıcı ve parfüm yağları olarak öncelikle izopropanol,
etanol, metilenklorit vs. gibi maddeler kullanılır. Sevk maddeleri (itici gaz) olarak gaz
biçimli substanslar kullanılırlar.
Püskürtme düğmesine basarak subap açıldığında spreyin içindeki madde sevk maddesi
yardımı ile dışarı püskürtülür. Saç spreyi kutuları püskürtme sırasında müşterinin saçından
20–30 cm. olabileceğince dik tutulmalıdır ve sürekli hareket ettirilmelidir. İnce toz halinde
dağılan maddelerden oluşan bu tür püskürtme maddelerine ‘aerosol’ adı verilir.
Sprey kaplarını kullanırken üzerlerinde yazılı olan uyarılara dikkat etmek gerekir.
Vitrinlere yalnızca gösterme amacıyla kullanılan ambalajlar konmalıdır. Tamamen
boşalmamış kutular çöpe atılamazlar, çünkü orada sıcak kül yüzünden kızıp patlayabilirler.
Saç spreyleri saçın üzerinde koruyucu ve sağlamlaştırıcı bir tabaka oluşturan alkolde
çözünmüş suni reçineler içerirler. Basit olarak ifade etmek gerekirse saç spreyleri polimer
reçinesinden oluşur, karşılıklı temas noktalarındaki saç tellerini bağlayarak saçı "tutan" bir
çözeltidir. Saç spreyi ürünlerinin genel koşulları şunlardır:
Çok sert görünmeyen, iyi tutma özellikleri göstermelidirler
Saçın parlaklığını bozmamalıdırlar
Şampuanla yıkandıklarında kolayca giderilebilmelidirler
Atmosferden nem emmeye yatkın olmalıdırlar.
Saç fırçalandığında, pullanmadan ince bir toz halinde dökülmelidirler.
Saç spreyleri genellikle kuru saçın üzerine saç şeklini koruması için uygulanırlar.
Yumuşak ve sert olmak üzere iki tür sprey vardır. Yumuşak sprey her uygulamada rahatlıkla
kullanılırken sert sprey sadece topuz uygulamalarında kullanılmaktadır. Sprey saça
zerrecikler halinde yapışır ve daha fazla bağ kurulmasını sağlar. Zerrecikler saça
değdiklerinde birleşirler ve bağları oluştururlar. Zerrecikler bundan sonra kuruyarak teller
arasındaki yapıştırıcı görevi görürler. Solüsyonun uçucu niteliği dolayısıyla kuruma süresi
kısadır.
Spreyi gözlere püskürtmeyin, kutuları basınçtan, güneş ışığından ve 50 ˚C üzerindeki
ısılardan koruyun. Aleve, göze, lense ve aynı noktaya doğru püskürtmeyin. Püskürtürken
mutlaka yüze koruyucu maske koyun.
2.5. Saç Sertleştiriciler
Bileşimleri ve etkileri açısından saç spreylerine benzerler. Çözelti maddeleri olarak
kullanılan alkol oranı %20–50 arasındadır. Normal olarak izopropanol, pahalı kokulu
sertleştiricilerde ise etanol kullanılır. Saça tonlatıcı renk veren sertleştiriciler doğrudan
boyayıcı boya maddeleri içerirler. H2O2 ilavesi olan bazı sertleştiricilerin renk açıcı etkileri
vardır. Katyon aktif maddeler, saçın yıkanmadan sonraki elektrostatik yüklenmesini
kaldırırlar. Fön losyonları da genelde aynı maddeleri içerirler. Jöle ya da aerosol biçiminde
olan sertleştiriciler de vardır. Kalite özellikleri aynı spreydeki gibidir.
Saç setleştiricileri suni reçinelerin, besleyici maddelerin, koku maddelerinin ve
boyaların bileşiminden oluşan alkol çözeltileridirler. Saç sertleştirici maddelerin amacı saça
biçim vermeyi kolaylaştırmak, saçın nem alma kapsamını azaltmak ve böylece saç biçiminin
dayanıklılık süresini uzatmak, saçın yıkandıktan sonraki uçuşmasını önlemek, parlaklığını
önlemek ve saça hoş bir koku vermektir.
Saç Köpükleri: Aerosol kabı içinde şekil verici konsantre ve itici gazdan
oluşurlar. Şekil verici kaptan püskürtüldüğünde, sıvılaşmış gaz buharlaşır ve
geriye köpük kalır. Bu ürünler kullanılmadan önce mutlaka çalkalanmalıdır.
Saç Jöleleri: Alkol çözeltili jöle oluşturucu suni reçinelerden ve yağımsı
bileşenlerden oluşurlar. Saça uygulanan jöleler, şekil verici bileşenler içerir,
suda çözünen polimerler ile kıvamı arttırılır, jel yapısında saydam
preparatlardır. Şekil verici olarak kullanılan reçinelerin kurutucu etkisi vardır.
Bu ürünlerde, suda çözünen polimerler (karboksivinil polimer, metil selüloz,
karagenan), şekil verici ajanlar (ponivinil prolidon ), nem çekiciler, alkali
ajanlar, yüzey etkin maddeler ve şelat yapıcı maddeler kullanılır.
Çubuk Şeklinde Pomatlar: Jel şeklinde veya hafif katı şekilde, yarı katı yağlı
preparatlar olan pomatlar, saçı şekillendirmenin yanı sıra parlaklık da vermek
amacıyla kullanılır. Saça uygulanan çubuklar, çubuk şeklinde katı preparatlar
olup, özellikle sert saçları şekillendirmek için kullanılır.
Şekil Verici Losyonlar: Reçine ve zamkların etil alkol ve saf su içinde
çözündürülmesi ile hazırlanırlar. Saç losyonları ıslak saça uygulanan şişelenmiş
sıvılar olmaları dışında saç spreylerine çok benzerdirler. Losyonlarda bazen,
yaklaşık %60’ ı su ve %40’ı alkol olması haricinde saç spreylerindeki benzer
formüller ve aynı reçine türleri kullanılmaktadır.
3.SAÇA KALICI DALGA VEREN KOZMETİKLER
3.1. Tanımı
Saçın şeklini kalıcı olarak değiştirmek için kullanılan kozmetiklere saça kalıcı dalga
veren kozmetikler denir.
Saçta, saçın ana elemanı olan keratindeki polipeptit zincirlerinin çeşitli yan zincir
bağları ile oluştuğu bir yapı bulunur. Permanant işlemi açısından, yan zincir bağlarından en
önemlisi en kuvvetli olan disülfür (kükürt- S-S) bağlarıdır.
Permanant losyonlarının etki düzeneğini kısaca şöyle özetleyebiliriz:
Permanant maddesindeki disülfür (kükürt) bağlarını kıran ajanların (indirgeme
maddesi) etkisiyle, disülfür bağları kırılarak yeni bir yapı oluşturulur ve saçın şekli bozulur.
Bu yeni yapı oksidan ajanların (oksidasyon maddesi) etkisiyle birleşerek, yeni disülfür
bağları oluşturur ve sabitler. Böylelikle saçın kalıcı olarak şekli değişir.
Şekil 3.1: Saça kalıcı şekil verme (permanant ) mekanizması
3.2. Permanant Losyonlarının İçeriğindeki Maddeler
Permanant işlemi için genellikle iki preparat gurubu kullanılır.
Asıl permanant maddesi (developman çözeltisi de denir.) (1. ilaç)
Fiksaj maddesi (kısaca F çözeltisi) (2. ilaç).
Bu preparatlar piyasada sıvı (çözelti, emülsiyon) ya da köpük (aerosol) şeklinde
bulunurlar.
3.2.1. Asıl Permanant Maddesinin Genel Bileşenleri ve Görevleri
İndirgeme maddesi: Permanant maddesinin ön önemli bileşenidir, görevi
saçtaki disülfür köprülerini kırma ve böylece saçı biçimlendirilebilir hale
getirmektir. Bunun için sülfitler, hidrojen sülfitler en çok tioglikolik asitler
uygundur. Alkalik tepkimeli preparatlarda çoğunlukla amonyum tioglikolat
bulunur. Tioglikolat, asitten ve amonyaktan oluşan alkali tepkimeli bir tuzdur.
Alkalileştirme maddesi: Öncelikle amonyak kullanılır, bunun yanı sıra
athanolamin ya da az miktarda sut kostik gibi diğer alkalilerde kullanılabilirler.
Alkaliler saçı şişirerek kütikul pulcuklarını açarlar ve böylece perma ilacının
saça girmesini sağlarlar. Ayrıca saçtaki tuz ve hidrojen köprülerini gevşetirler.
Amonyağı ayırıcı bileşikler: pH değerini ayarlarlar veya duruma göre sabit
tutarlar. Genellikle perma maddesinin pH değeri 9.3–9.6’dır.
Çözeltileştiriciler: Zor çözünen bileşenlerin çözülebilmesi için gereklidirler.
Nemlendiriciler: Sıvıların yüzey gerilimini azaltırlar ve permanant ilacının
saçta iyice dağılmasını ve girmesini sağlarlar
Emülgatörler: (örneğin gliserin stearat) Besleyici yağ ilavelerini (yağlar,
balmumu) iyice dağılmış bir hale getirmek ve emülsiyonu stabilize etmektir.
Koruyucu ve besleyici maddeler: (yağlar, lanolin, lesitin, siklon, proteinler,
gliserin, bitki özütleri) Saçın zarar görmesini engeller ve saçı besleyip
parlatırlar.
Bunların dışında permanant losyonlarına eklenen maddeler; tioglikolatların kötü
kokusunu örtmek için eklenen koku maddeleri, akmayı engellemek için eklenen koyultucu
maddeler, görünümü düzeltmek için eklenen boyalar, sulandırıcı olarak eklenen damıtılmış
su ya da tuzu alınmış sudur. Karışımdaki su oranı yaklaşık olarak % 60’dır.
Asıl permanant maddesinin kullanımı sırasında alınması gereken önlemler şunlardır:
Demir tuzları ile tioglikolatlar ( tiol etanoatlar) mor kırmızı boyalar meydana
getirirler. Losyon herhangi bir cihaz veya demir preparat ile muamele etmişse saç ile temas
ettirilmemelidir. Kaplar cam veya plastikten seçilmeli ve kimyasal maddelere karşı dirençli
olmalıdırlar.
Keratinden oluşan deri ve tırnaklar indirgen maddenin etkisinde kalarak, yapıları
bozulacağından dolayı, eller eldiven ile korunmalıdır. Losyonu gözler, yüz ve ağızdan uzak
tutmak gerekir.
Alkali ve tioglikolatlar kafa derisi kesiklerinde ve tahrişlerinde inflamasyona
(iltihaplanmaya)sebep olabilir. Küçük kesikler ve tahrişler için yumuşak parafin yararlı bir
koruyucudur.
3.2.2. Fiksaj Maddesinin Genel Bileşenleri ve Görevleri
Oksidasyon maddeleri: Oksidasyon sayesinde disülfür bağlarını yeniden yeni
konumlarında sabitleştirirler. Başlıca %0.5-2’lik konsantrasyonlu hidrojen
peroksit kullanılır.
Nötrleştirme maddesi: Organik asitler kullanılır. Bunlar asıl perma ilacının
alkalik artıklarını nötrleştirmek ve saçı canlandırmak amacı ile kullanılırlar.
Bunların dışında fiksaj maddesinin içinde nem gücünü artırıcı maddeler, köpük
oluşturucular, saç besleyiciler ve parlatıcı maddeler eklenir. Fiksaj maddeleri asit tepkisi
gösterirler.
3.2.3. Permanant ve Fiksaj Maddesi Saklama Kuralları
Sıcaktan ve soğuktan korunmalıdır.
Şişeler açık bırakılmamalıdır.
Açılan şişeler hemen kullanılmalıdır.
3.2.4. Permanant Maddesinin Seçimi ve Uygulanması
Üretici firmaların yaptığı permanant maddeleri, belli saç kalitesi için belirlenmişlerdir.
(Örneğin boyalı, rengi açılmış, gözenekli v.b.)
Farklı saç kaliteleri için olan permanant maddeleri, birbirlerinden indirgeyici madde
konsantrasyonunda ve pH değerinde farklılıklar gösterirler. Çünkü gözenekli saçlar daha
emicidirler ve normal konsantrasyonlarda çok fazla indirgeyici madde emebilirler.
Tüm saç kaliteleri için kullanılan bir permanant maddesi , su ile sulandırılıp daha az
konsantrasyon elde edilebilir. pH değerinde pratikte, sulandırma işleminde pek değişiklik
olmamıştır.
Piyasada bulunan permanant ilaçları farklı biçimlerde uygulanır. Bu yüzden kullanma
talimatına sıkıca uyulmalıdır.
ETİKETLER : SAÇ KREMİ NASIL YAPILIR,SAÇ KREMİ YAPIMI,SAÇ KREMİ İMALATI,SAÇ KREMİ ÜRETİMİ,SAÇ KREMİ FORMÜLLERİ,ŞAMPUAN FORMÜLLERİ,SAÇ KREMİ KİMYASALLARI,SAÇ KREMİ HAMMADDELERİ,SAÇ SULARI NASIL HAZIRLANIR,SAÇ SULARI YAPIMI,SAÇ SULARI KİMYASALLARI,SAÇ SULARI HAMMADDELERİ,SAÇ SPREYLERİ NASIL YAPILIR,SAÇ SPREYİ FORMÜLLERİ,SAÇ SPREYİ YAPIMI,SAÇ SPREYİ FORMÜLLERİ,SAÇ SPREYİ HAMMADDELERİ,SAÇ SERTLEŞTİRİCİLER NEDİR,SAÇ SPREYLERİ YAPIMI,SAÇ SPREYLERİ NASIL YAPILIR,SAÇ SPREYLERİ ELDESİ,PERMANANT YAPIMI,PERMANANT İMALATI,PERMANANT ÜRETİMİ,PERMANANT YAPIMI,PERMANANT FORMÜLLERİ,PERMANANT HAMMADDELERİ - KİMYASALALRI
HAMMADDELER ANSİKLOPEDİSİ
