MAKALELER / Madeni yağ için teknik bilgiler - MADENİ YAĞ ANSİKLOPEDİSİ
|
A.A.M.A
(American Automobile Manufacturers Association) Amerikan Otomobil Üreticileri Birliği A.C.E.A (Association of European Automotive Manufacturers) Avrupa Otomotiv Üreticileri Birliği A.C.S (American Chemical Society) Amerikan Kimyasal Üreticileri Birliği ADHEZYON Bir maddenin diğer bir maddeyi çekme kuvvetidir. AFNOR (Association Français de Normalisation) Fransız Standartları Birliği A.G.M.A. (American Gear Manufacturers’ Association) Amerikan Dişli Üreticileri Birliği AKMA NOKTASI Belirli şartlarda yağda kalınlaşmanın görüldüğü sıcaklık akma noktası olarak tanımlanır. ALKALİ Madeni yağdaki alkali maddeler asidi nötralize ederek asidik ve korozif aşınmayı önleyen bazik özellikte maddelerdir. ANİLİN NOKTASI Eşit hacimde anilin ile bazyağ ya da yakıtın tam karışım oluşturabildiği en düşük sıcaklıktır. API (American Petroleum Institute) Amerikan Petrol Enstitüsü ASTM (American Society for Testing Materials) Amerikan Malzeme Test Birliği AŞINMA ÖNLEYİCİ KATIKLAR Aşınmayı önleyerek servis ömrünü uzatan katıklardır. BIA (Boating Industry Association) Bot Endüstrisi Birliği BSI (British Standards Institution) İngiliz Standartları Birliği CEC (Coordinating European Council) Avrupa Koordinasyon Konseyi CMA (Chemical Manufacturers Association) Kimyasal Üreticileri Birliği COP (Code of Practice) Pratik Kodlama CRC (Coordinating Research Council) Araştırma Koordinasyonu Konseyi DIN (Deutsche Industrie Normen) Alman Endüstriyel Standartları DONMA NOKTASI DÜŞÜRÜCÜ Madeni yağın düşük sıcaklık etkisiyle akıcılığını kaybetmemesi için klorlanmış mum ile fenllerin biraraya getirilmesinden elde edilen yüksek molekül ağırlıklı metakrilat polimerlerdir. DETERJAN KATIKLARI Yüksek sıcaklıkta çalısan makinelerde oluşan birikintileri azaltan veya oluşumuna engel olan bazik tuzlardır. DİSPERSAN KATIKLAR İlave edildikleri madeni yağ içinde düşük sıcaklık çalışma şartlarında tortu teşekkülünü önleyen veya geciktiren metal içermeyen külsüz katıklardır. EOLCS (Engine Oil Licensing and Certification System) Motor Yapları Lisans ve Belgeleme Sistemi EMA (Engine Manufacturers Association) Motor Üreticileri Birliği EMÜLSİYON KATIKLARI Makinelere sızan suyu kendi bünyesi içinde tutup paslanmaya engel olan maddelerdir. EP AŞIRI BASINÇ KATIKLARI Relatif hareket eden yüzeylerde metalin metale temasını önlemek amacıyla yağlara ilave edilen, film mukavemetini ve yük taşıma kapasitesini arttıran katıklardır. GRES Bir akışkan yağlayıcı ile kalınlaştırıcının karışımından meydana gelen, kıvamı katıdan yarı akışkana kadar değişen bir maddedir. HDDEO (Heavy Duty Diesel Engine Oil) Ağır Hizmet Dizel Motor Yağları HİDRODİNAMİK YAĞLAMA Metal elemanlar arasındaki madeni yağ filminin kalınlığı 6000 Angstrom’dan fazla ise bu tip yağlamaya hidrodinamik yağlama (kalın film yağlaması) denir. HİDROSTATİK YAĞLAMA Yağ filminin kalınlığı 6000 Angstrom’dan az ise bu tip yağlamaya hidrostatik yağlama (ince film yağlaması) denir. IILSAC (International Lubricant Standardization & Approval Com.) Uluslararası Madeniyağ Standardizasyon ve Onay Kom. ISO (International Organization for Standardization) Uluslararası Standardizasyon Organizasyonu İŞLENMİŞ PENETRASYON Gresler kıvam ölçümü sırasında bir miktar işlenirler. Bu nedenle gresler standart bir gres işleyicisinde belirli bir miktar dövülüp işlendikten sonra kıvam yani penetrasyon değerleri ölçülür. Bu ölçülen değere İşlenmiş Penetrasyon Değeri adı verilir. JAMA (Japan Automobile Manufacturers Association) Japon Otomobil Üreticileri Birliği JASO (Japan Automobile Standards Organization) Japon Endüstriyel Standartları JIS (Japanese Industrial Standards) Japon Endüstriyel Standartları JSAE (Society of Automotive Engineers, Japan) Japon Otomotiv Mühendisleri Birliği KANAMA (BLEEDING) Stoklama sırasında gresin yağ bileşeninin ayrılması olayıdır. KALINLAŞTIRICILAR Yağı grese dönüştüren ve gresin pek çok önemli özellik ve performans karakteristiklerini kontrol altında tutan maddelerdir. KATIK Başlangıçta madeni yağda bulunmayan veya belli bir miktarda bulunan, yağlara istenen bazı özellikleri kazandırmak, mevcut özelliklerini geliştirmek, istenmeyen bazı özelliklerini minimuma indirmek veya yok etmek amacıyla ilave edilen maddelere "katık" denir. KATIK STABİLİTESİ Katıkların kullanım ve depolama esnasında performanslarını koruyabilme yeteneğidir. KAVITASYON Hareket halinde yağın kaplaması gereken yüzeyi geçici olarak kaplayamaması olayının sebebiyet verdiği durumlardır. KİNEMATİK VİSKOZİTE Görünür viskozitenin yoğunluğa bölümü kinematik viskoziteyi verir. Birimi stoke’dir. KOHEZYON Bir maddeyi teşkil eden parçacıkları bir arada tutan kuvvettir. KOROZYON ÖNLEYİCİLER Yatak alaşımlarını ve metal yüzeylerini, motorun demir ihtiva etmeyen parçalarını yüzeylerde film oluşturarak yağlardaki asidik artıkların kimyasal etkisinden koruyan katıklardır. KÖPÜK ÖNLEYİCİLER Yağın havadan kolayca ayrılması ve köpürmemesi için kullanılan katıklardır. MADENİ YAĞ Genel olarak, iki katı cismi birbirinden ayırmak ve sürtünme gücünü minimuma indirerek kolay hareket etmesini sağlamak için kullanılan maddelere denir. METAL PASSIVATÖRLER Metalin hava, yağ ve diğer maddelerle kimyasal reaksiyona girmemesi için madeni yağa ilave edilen katıklardır. MSDS (Material Safety Data Sheets) Malzeme Güvenlik Bilgi Formları MUTLAK VİSKOZİTE Akışkanın akmaya karşı gösterdiği direnç olarak tanımlanır. Kayma geriliminin kayma oranına bölümü mutlak viskoziteyi verir. Birimi poise’dir. MVMA (Motor Vehicle Manufacturers Association) Motorlu Taşıt Üreticileri Birliği NALSAS (North American Lubricant Standard. & Approval Sys.) Kuzey Amerikan Madeniyağ Stand. ve Onaylama Sis. NLGI (National Lubricating Grease Institute) Milli Yağlama Gresi Enstitüsü gresleri işlenmiş penetrasyon değerlerine göre sınıflandırır. NMMA (National Marine Manufacturers Association) Milli Deniz Taşıtları Üreticileri Birliği NVMA (National Vehicle Manufacturers Association) Milli Taşıt Üreticileri Birliği OEM (Original Equipment Manufacturers) Orijinal Ekipman Üreticileri Birliği OKSİDASYON ÖNLEYİCİLER Yağlayıcının oksidasyonunu önleyerek ve metal kısımlar üzerinde tortu birikimini azaltarak makina ve yağın ömrünü uzatan katıklardır. OLEIK ASIT Madeni yağa %1 oranında ilave edilen ve orta basınç EP katığı gibi kullanılan organik bir asittir. PAS ÖNLEYİCİ KATIK Makine içine sızan rutubet ve suyun pas yapmasını önlemek amacıyla madeni yağa eklenen polar organik bileşiklerdir. PPD Akma noktası düşürücü katıklar, madeni yağın akma noktasını düşürerek düşük sıcaklıklarda katılaşmasını önleyen polimerik maddelerdir. SAE (Society of Automotive Engineers) Otomotiv Mühendisleri Birliği SIKIŞTIRILMIŞ HAVA Atmosferik basınçtan daha büyük basınçtaki havadır. SÜRTÜNME Hareket halinde olan veya hareket ettirilmek istenen bir cismin hareket yönünün aksi yönünde gelişme gösteren bir kuvvettir. TBN Toplam Baz Numarası madeni yağdaki alkali madde miktarını belirtir. Birimi mgKOH/g’dir. Motorin kükürt içerdiğinden dizel motor yağlarının TBN değeri önem taşır. VII Viskozite indeks geliştirici katıklar, ısı değişiminin yağ viskozitesi üzerindeki etkisini azaltan, yağda eriyebilen organik polimerlerdir. YAPIŞKANLIK VERİCİ KATIK Yağların yataklardan damlamaması ve damlalar sıçratmaması için, yağın fazla kohezyon göstermesini ve lifli yapıda olmasını sağlayan sabun bileşikleridir. |
