MAKALELER / KURU TEMİZLEME YÖNTEMLERİ - hammaddeler ansiklopedisi
KURU TEMİZLEME
1.1. Kuru Temizlemenin Tanımı
Her kumaşın elde edildiği lif özelliğine göre temizleme tekniği vardır. Yıkanabilen
kumaşlarda en kolay temizleme tekniği sabun, deterjan ve su gibi maddelerle uygulanan
yıkama işlemidir.
Yün ve ipekli kumaşlardan yapılmış eşyaların temizliği özel ilaçlarla itina ile yapılmalıdır.
Çünkü bu eşyalardan yün ihtiva edenler sıcak su ve sabundan etkilenmekte, eski
güzelliğini kaybetmekte ve beden ölçüsünde değişme olmaktadır. İpekten yapılmış olanlar
ise dokuma apresini, rengini ve parlaklığını yıkama sırasında kaybederek eşya, kullanılamaz
duruma gelmektedir. Ayrıca bu kumaşlar diğerlerine göre daha pahalıdır.
Yıkamaya elverişli olmayan nazik ve pahalı kumaşların uzun ömürlü olması için
kumaşların apre, renk ve kalitesini bozmayan kimyasal maddelerle özel makinalar kullanarak
temizleme işlem ve tekniğine “ kuru temizleme” denir.
1.2. Kuru Temizleme Yapılacak Kumaş Çesitleri ve Özellikleri
Polyester, polyester licra, akrilik, pamuk akrilik, polyester viskon, pamuk, keten,
viskon keten, viskon keten licra, straygarn, yün poplin gabardin, twist gabardin , canvas,
ribbs, ribbstop, corduroy, satın, herrindbon, fantasy cotton pes mix , polyester viskon licra,
pamuk polyester, cotton elasten, denim, kadife, keten linen.
1.3. Çamaşırların Kuru Temizlemeye Teslim İşlemleri
Konaklama tesislerinde, Oda görevlileri sorumlu olduğu alanda bulunan konukların
doldurduğu 3 nüsha kuru temizleme fişini bölüm şefine eşyalarla birlikte teslim eder. Görevli
tarafından eşyalar ve fiş ön kontrolden geçirilir. Çamaşırhane görevlisine çamaşırlar teslim
edilir. Çamaşırhaneye teslim edilen eşyada leke tespiti yapılır. İlaçların etkileyeceği
aksesuarlar eşya üzerinden alınır. Pantolan, ceket ve palto gibi eşyaların da cepleri kontrol
edildikten sonra gruplama bölümüne gönderilir.
1.4. Tekstil Ürünleri Etiket Özellikleri
Mağazalardan satın alınan tekstil ürünleri, talimatlarına uygun temizlenmediği zaman
kumaş özelliğinde tekrar düzeltilemeyecek bozulmalar meydana gelir. Bu yanlışlıklar
çamaşırhane hizmeti veren işletmelerde yapıldığı zaman eşya sahibine karşı maddi ve
manevi sorumlulukları olacaktır. Bu durum aynı zamanda işletme için itibar kaybına neden
olur.
Maddi ve manevi bu tür zararlara uğramamak için, tekstil ürünlerinin üzerine üretici
firmalar tarafından konan etiketleri iyi tanımak ve işaretler hakkında bilgi sahibi olmak
gerekmektedir.
Tekstil ürünlerinin bakımları ile ilğili etiketlerde ürünlerin nasıl yıkanacağı,
ütüleneceği veya temizleneceği belirtilmiştir. Bu tür işaretlere dikkat edilmemesi sonucu
tüketici ve ilğili firmalar, müşteri ve işletmeler arasında uyuşmazlıklar çıkmaktadır.
Bu tür olumsuzlukları ortadan kaldırmak için ürünlerle ilgili kullanma kılavuzları ve
özel işaretler incelenmeli ve ona göre işlem yapılmalıdır. Aşağıda verilen bu işaretler, kuru
temizleme ünitelerine yön verecek, olumsuzlukları ortadan kaldırıcak ve rahat çalışmalarını
sağlayacaktır.
Uygun görülmeyen işlem sembolu
Sembol üzerine çizilen çarpı işareti sembolle belirtilen işlemin tekstil ürününe
uygulanmaması gerektigini belirtir.
- Hafif işlem sembolü
Yıkama kabı veya daire sembolü altındaki kesik çizgi uygulanacak işlemin diğer işlemden
daha hafif olacağını belirtir.
-- Çok hafif işlem sembolu
Yıkama kabı altında belirtilen iki kesik çizgi, yıkamanın 40 derecede çok hafif
şartlarda uygulanacağını belitir.
Yıkama işareti
Yıkama kabı işareti evlerde elle veya makine ile yapılan yıkama işlemini belirtir bu
işaretle tekstil ürünlerine en yüksek yıkama sacaklığında ve en yüksek yıkama şiddetinde
uygulanabilecek işlem için aşağıdaki çizelgede gösterilen şekilde bilgi verilir.
En yüksek sıcaklık 95 derece
Mekanik hareket narmal
Çalkalama normal
Santrifüj narmal
En yüksek sıcaklık 95 derece
Azaltılmış mekanik hareket
Giderek azalan sıcaklıkta çalkalama
Santrifüjleme hafifletilmiş
En yüksek sıcaklık 60 derece
Mekanik hareket normal
Çalkalana normal
Santrifüj normal
En yüksek sıcaklık 50 derece
Azaltılmış mekanik hareket
Giderek azalan sıcaklıkta çalkalama
Santrifüjleme azaltılmış
En yüksek sıcaklık 40 derece
Çok azaltılmış mekanik hareket
Çalkalama ve santrifüj normal
Elle sıkmayınız.
En yüksek sıcaklık 30 derece
Çok azaltılmış mekanik hareket
Çalkalama normal
Santrifüjleme hafifletilmiş
Sadece elle yıkanır
Makinede yıkanmaz
En yüksek sıcaklık 40 derece
Dikkatli işlem yapılır.
Yıkanmaz,
Islak durumda iken dikkatle işlem yapılır.
Klor esaslı beyazlatma ve lekelerin giderilmesi işlemi işareti
Klorlu lekelerin giderilmesi ve beyazlatma uygulanabilir.
Soğuk ve seyreltilmiş çözelti kullanılır.
Klorla beyazlatma ve leke çalışması yapılmaz.
Ütüleme işlemi sembolü
Ütü tabanı sıcaklığı en çok 150 derece olan ütü ile ütülenir.
Ütü tabanı sıcaklığı en çok 110 derece olan ütü ile işlem yapılır.
Ütülenemez.
Kuru temizleme işlemi sembolü
Normal olarak temizlemede kullanılan bütün çözücülerle
Kuru temizleme yapılır.
Bu çözücüler “P” ile belirtilenlerle birlikte trikloroetilen ve trikloretanı kapsar.
P sembolü ile belirtilen bütün çözücülerle birlikte tetraklaretilen de kuru temizlemede kullanılır.
P sembolü ile verilen bütün çözücüler kullanılılr.
Temizleme ve kurutma işlemi esnasında kesinlikle su ilave edilmez.
Mekanik hareket uygulanmaz ve ısı yükseltilmez.
Otomatik makinelarla temizleme yapılmaz.
F tiflortrikloretan distilasyon aralığı 150-210 derece ve alevlenme sıcaklığı
38-60 derece olan White sprit’te kuru temizleme yapılır.
Normal temizleme işlemleri kısıtlamasız uygulanır.
F sembolü ile verilen bütün çözücüler kullanılır.
Temizleme ve kurutma işlemi esnasında kesinlikle su ilave edilmez
veya mekanik hareket uygulanmaz, ısı yükseltilmez.
Otomaktik makinelarda temizleme yapılamaz.
Kuru temizleme işlemi uygulanmaz.
Lekelerin çözücülerle giderilmesine müsaade edilmez.
Tamburlu kurutma (Kurutma makinesi) uygulanır.
Normal kurutma periyodu uygulanır.
Tamburlu kurutma uygulanır.
Kurutma makinesinin ısısı düşürülür.
Tamburlu kurutma işlemi uygulanmaz.
Santrifüjsüz kurutma.(Makinede sıkma yapılmaz)
İpe asılarak kurutma uygulanır.
Düz bir yere sererek kurutulur.
1.5. Teslim Alınan Tekstil Ürünü Gruplama Teknikleri
Kontrol edilen eşyalar, gruplama bölümünde toplanarak ilgili personel tarafından;
HAMMADDELER ANSİKLOPEDİSİ