MAKALELER / BİTÜMLÜ YALITIM MALZEMELERİ..FORMÜLLERİ..
Bitüm, su geçirmez, yapışkan ve göreli olarak ucuz bir malzemedir. Bu üstünlükleri, çok çeşitli alanlarda kullanılmasına yolaçar. Kimyasal olarak karmaşık bir karışım olan bitüm, temelde, HİDROKAR-BON'lardan (karbon ve hidrojen bileşikleri) oluşur. Katı ya da çok ağdalı bir sıvı halinde bulunur ve ısıtılınca yumuşar. Doğada bulunduğu biçimiyle binlerce yıl yapıştırıcı olarak kullanılmıştır. Hâlâ başlıca kullanım alanları, YOL YAPIMI ve çatılardan barajların geçirimsiz tabakalarına kadar çeşitli yerlerin su geçirmez hale getirilmesidir.
Bitüm, ilk kez Ortadoğu'daki doğal yataklardan elde edilmiştir. Günümüzde ise, bu ürünün büyük bir bölümü, PETROL RAFİNERİ'lerinden sağlanmaktadır. Ham petrolden benzin, gazyağı ve mazot ayrıştırıldıktan sonra kalıntılar, vakum altında yeniden damıtılarak bitüm elde edilebilir.
Yol yapımı:
Toplam bitüm üretiminin yol yapımında kullanılma yüzdesi, ülkeden ülkeye değişir. Örneğin, bu oran, İngiltere'de %70 dolaylarındadır. Bitüm, yol inşaatında yalnız babına kullanılmaz; ince kırma taş, çakıl, kum ve tebeşir gibi dolgu malzemesi ile karıştırılır. Bu karışım, yol yapımında bitüm kullanımın ilk biçimi değildir. Adını XIX. yüzyılda yaşamış İskoç yol mühendisi John MacAdam'dan alan, suyla kaynatılmış makadam yol kaplaması, çakıl, su ve. kum karışımının yerinde silindirlenmesiyle oluşturulur. Su, malzemeyi bağlar ve yüzeyin sıkıştırılmasını olanaklı kılar. Sonraları su yerine, daha iyi bağlayıcılık ve geçirimsizlik sağlayan kömür katranı kullanılmış (bu tip yollara katranlı makadam da denilmiştir), daha sonra da katranın yerini bitüm almıştır. Bitümlü makadam, günümüzde de kullanılmaktadır; ama artık asfalt betonu daha önemli bir yol yapım malzemesi olmuştur. Asfaltın içindeki bitüm oranı küçüktür; bunun %8 — %13'ü, karışımın içindeki bütün malzemeleri bağlamaya ve geçirimsizlik sağlamaya yeterli olmaktadır.
Yol yapımında başka bitümlü karışımlar da kullanılır. Bunlardan biri, kum ve bitümden yapılan mastik asfalt'tır. Bu karışım, 50 yıl trafiğe dayanabilen, sağlam, pürüzsüz ve olağanüstü sert bir yüzey oluşturur; ama pahalı ve yola serilmesi güç olan bir kaplama cinsidir.
Bitüm, yol yüzeyini düzeltmek, çakıl taşlan ile karıştırılarak bozulan yerleri tamir etmek ve yolun ömrünü uzatma amacıyla, yol yüzeyinde yeni bir tabaka oluşturmak için de kullanılır. Bir petrol çözücüsü ile ya da su ile karıştırılan bitüm, ısıtılmadan uygulanabilir. Daha sonra, çözücü ya da suyun bu-harlaşmasıyla, katı bitüm elde edilir.
Çatı kaplaması ve döşemeler:
Çatı kaplaması ve döşemelerde toplam bitüm üretiminin yaklaşık %20' si kullanılır. Çatı kaplama keçesi en büyük kullanıma sahiptir. Bu keçe, önce bitümş batırılmakta, sonra da her iki yüzü de yükseltgenmiş bitümle kaplan
maktadır. Bitümü yükseltgemek ve-böylece daha sert ve aşınmaya karşı daha dayanıklı bir yüzey elde etmek için, ısıtılmış bitüm içinden oksijen geçirilir. Kaplanmış keçenin yapışmasını önlemek için, üstüne talk serpilir ve bir yüzüne kum ve ince çakıl eklenerek, aşınmaya karşı dayanıklılığı artırılır.
Daha önce sözü edilmiş olan mastik asfalt da, çatı kaplaması olarak kullanılabilir. Mastik asfaltla yapılmış olan Victoria ve Albert Müzesi'nin (İngiltere) çatısı, yapımından bu yana 70 yılı aşkın bir süre geçmiş olmasına karşın, hâlâ iyi durumdadır. Bitmiş çatı keçesini kare ya da dikdörtgen pullar biçiminde keserek kullanmak da olanaklıdır.
Bir tip muşamba ve bazı döşeme kaplamaları, keçeyi bitüme batırma yoluyla yapılır ve üstüne, kolayca aşınmasını önlemek için reçine uygulanır.
Öteki uygulamalar:
Aşağı yukarı bütün bitüm uygulamaları geçirimsizlik sağlamaya yöneliktir; daha özel kullanım alanları olarak da, baraj lardaki geçirimsizlik perdesi ve kanal yataklarından su sızıntılarının önlenmesi uygulamaları gösterilebilir.
Bitümden, elektrik kablolarında ve bağlantı kutularında, geçirimsizlik ve yalıtım malzemesi olarak yararlanılır. Akümülatör ve pil kutuları ile kapaklarına da bittim uygulanır. Korozyonu önlemek için boru hatlarına ve benzer yapılara bitüm sürülür. Bazı paket kağıtlarına, gene, bitümle dayanıklılık ve geçirimsizlik kazandırılır.
Bitümle, çöllerde kum tepeciklerinin stabilize edilip bitki örtüsü oluşturma çalışmaları da yapılmıştır. Bitüm, tıpkı bir saman tabakası gibi, ısı soğurup buharlaşmayı önleyerek bitki köklerini korur.
ETİKETLER: BİTÜM NEREDE KULLANILIR, BİTÜM ÖZELLİKLERİ,BİTÜMİN YAPISI,BİTÜM NASIL KULLANILIR,BİTÜMİN KİMYASAL YAPISI,BİTÜMİN KULLANILDIĞI ALANLAR,İZOLASYONDA BİTÜM,KOROZYONDA BİTÜM KULLANIMI,BİTÜM SIVISI,İZOLASYON HARCI,BİTUMLU İZOLASYON MALZEMESİ,BİTÜMLÜ YALITIM MALZEMESİ YAPIMI.
HAMMADDELER ANSİKLOPEDİSİ
