MAKALELER / GRAFİT - HAMMADDELER ANSİKLOPEDİSİ
GRAFİTİN VE KULLANIM ALANLARI :
Grafit, gayet yumuşak, dokunumu yağsı ve ince levhalar halinde bükülme özelliğine sahip, bir karbon mineralidir. Sertliği 1, yoğunluğu 2'dir. Rengi siyah ve gri, çizgi rengi kül renginde ve yağlıcadır. Doğada; kristal, pul ve "amorf" diye tanımlanan şekilleri mevcut olup, en iyi formu kristal grafittir ve tenörü en yüksek olanıdır.
Doğada daha ziyade metamorfik zonlarda şistler ve mermerlerle birlikte ve magmatik kayaçların yakınlarında bulunmakta ve daha ziyade rejiyonal metamorfizma alanlarında daha geniş rezervlere ve yüksek tenörlere sahip olabilmektedirler. Grafitin doğadaki yatak şekilleri; fillon, damar, adese, bazen de dissemine şekildedir. Sadece Rusya'da cevherleşme, dayk şeklinde magmatik olarak teşekkül etmiştir.
Üretim yapılan cevherlerin grafitleşme durumları daha ziyade X ışınları, reflektans ölçen fotomultiplierli mikroskoplar ve H/C oranlarının tesbitiyle saptanabilmekte, tenörleri de, bunlardan olumlu rapor alınması durumunda, "sabit karbon" yüzdelerinin tesbit edilmesi ile ortaya konabilmektedir. Numunenin grafit olup olmadığını saptamadan, sabit karbon yüzdesinin tesbiti ve böylece yorumlara gitmek hatalıdır. Bu gün işletilmekte olan gerçek grafitin yüzde reflektans değerleri % 6,5 'tan büyük olup, H/C oranları da 0,15 'ten küçüktür ve bu özellikte olan grafit yataklarının sabit karbon oranları da % 1,5 ile % 30 arasında değişmektedir. Tabii ki bunlardan daha yüksek tenöre sahip yataklar da mevcuttur.
Özellikleri nedeni ile, grafitin kullanım alanları çok geniştir. Yumuşaklığı nedeniyle, kurşun kalem yapımı ve hareketli metal aksamlarının yağlanması işlemlerinde, ateşe ve asitlere karşı dayanıklığı nedeniyle de döküm ve refrakter sanayiinde, pota ve laboratuvar malzemeleri imalinde kullanılır. Siyah renkli ateşe dayanıklı boyalar da genellikle grafitten yapılır. İyi elektrik iletkenliği dolayısı ile elektrod, motor fırçaları, pil çubukları ve elektronik aletlerin imalinde kullanılmaktadır. Grafit ayrıca lastik, araba balataları, kibrit ve motor yağlarında katkı malzemesi olarak ta kullanılmaktadır.
Türkiye'de grafiti ham olarak tüketen sanayi dalları kurşun kalem ve döküm sanayiidir. Boya yapımcıları ve demir çelik fabrikaları ithal grafit ve ürünlerini kullanmaktadırlar. Döküm sanayiinde kullanılan grafitte % 60 - 70 oranında sabit karbon istenilmektedir. Kurşun kalem sanayiinde ise bu oran % 95 in üzerindedir.
Grafit, sentetik olarak ta yapılabilmektedir. Petrol kok’u veya antrasit agglomeraları elektrik fırınlarında 4000 oC de ısıtılarak yapay grafit elde edilir. Kalsine petrol kokunun karbon içeriğinin çok yüksek olması yüzünden döküm fabrikalarında kullanımı çok sık olmakta bu da ucuz olduğu için yerli grafit üretimini etkilemektedir.
Bazen grafit yerine, öğütülmüş kok ta, döküm yüzeyleri için kullanılmaktadır. Molibden disülfidler de katı yağlayıcı vazifesi görebilmekte ama oksitleyici şartlara daha fazla duyarlılık göstermektedir.
Sektörde Faaliyet Gösteren Uluslararası Organizasyonlar
Üç ana türünün de kullanıldığı bilinen grafitin üretiminde Seylan ve Madagaskar uzun seneler birinci sırada yer almıştır. Ancak son yıllarda Meksika, Norveç, Almanya, Kore, Avusturya, Çin Halk Cumhuriyeti ve B.D.T. (Bağımsız Devletler Topluluğu) gibi bir çok ülkeler, üretimde ön sıraya geçmişlerdir. Özellikle B.D.T., Çin, Avusturya ve Kore amorf ve pul türü grafit üretiminde, Sri Lanka ise parça grafit üretiminde monopol durumdadır. Tüketimde ise A.B.D. başta olmak üzere Avrupa'nın bir çok ülkeleri, Japonya ve Avustralya ön sıralardadır. Bu ülkelerden bazılarında doğal ve yapay grafit potansiyeli ve teknolojisi mevcut ise de, ihtiyaçlarının büyük bölümünü dışarıdan temin etmektedirler.
Dış Ticaret
Türkiyede grafit, yurt içi tüketimine yetmediği için ve tüketici için uygun özelliğe getirilemediği için çoğunlukla dışarıdan ithal edilmektedir. İthalatın bir kısmı grafit şeklinde, büyük bir kısmı ise ürün şeklinde yapılmaktadır.
Türkiye dışarıya daha ziyade ithal etmiş olduğu grafit ve grafit ürünlerini veya ithal malzeme ile üretmiş olduğu grafit ürünlerini, ayrıca küçük ölçekte yerli amorf grafitleri ihraç etmektedir. İhraç edilen amorf grafitlerin çoğu genellikle ya deneme veya test yapılma amacı ile ihraç edilmektedir.
ETİKETLER: GRAFİT NEDİR,GRAFİT NEREDE KULLANILIR, GRAFİT NASIL KULLANILIR,GRAFİT MSDS,GRAFİTİN KİMYASAL VE FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ,GRAFİT NASIL ÇIKARILIR.GRAFİTİN KURŞUN KALEMLERDE KULLANILMASI,GRAFİTLERİN GRES YAĞLARDA KULLANIMI,ELEKTRODLARDA GRAFİTİN KULLANILMASI,GRAFİTLERİN LABORATUAR MALZEMELERİNDE KULLANIMI,BOYALARDA GRAFİT KULLANILMASI.
HAMMADDELER ANSİKLOPEDİSİ
